برای باورهای اشتباه مردم پیرامون آنتنهای موبایل BTS و دکلهای مخابراتی، مثالهای نقض فراوانی یافت میشود. شاید شنیده باشید که میدانهای الکترومغناطیس چندین ده صد برابر میدانهای ساطع شده از یک گوشی تلفن همراه یا آنتن دکلهای موبایل دارند ولی با نادیده گرفتن آنها، دائما درباره مضرات و خطرات آنتنهای BTS نصب شده در شهر و محلهمان صحبت میکنیم.
باور اشتباه و بزرگنمایی شده دیگری که میتوان دربارهاش نوشت؛ سرطانزا بودن امواج رادیویی یا دکلهای مخابراتی و BTS است.
در ذهن برخی مردم و غالبا قدیمیترها اینطور جا افتاده یا جا انداختند که آنتنهای موبایل باعث تحریک سلولهای مغزی یا بافتهای بدن شده و انسان به تدریج گرفتار تشکیل تومور و در نهایت بیماری سرطان میشود.
فورا هم برایش چندین مثال زده میشود که «دختر ۱۷-۱۸ ساله فلانی خیلی سرحال و قبراق و سالم بود ولی از وقتی سر کوچهشان یک دکل موبایل نصب کردند؛ میگویند مریض احوال شده و حتی سرطان گرفته است».
در حالی به راحتی درباره سرطانزا بودن امواج رادیویی یا تشعشعات الکترومغناطیس صحبت میکنیم و دکلهای مخابراتی را مقصر اصلی سرطان در شهرها میدانیم که متوجه نیستیم دهها عامل و فاکتور واقعی سرطانزا در زندگی روزمره ما وجود دارد و هیچ اشارهای به آنها نشده و اهمیت داده نمیشوند!
خطرناکتر از توتون و تنباکو؟
استنشاق دود سیگار و قلیان، همه شکلهای آزبست (که قبلا در ساخت لنت ترمز بکار میرفت)، بنزن، آرسنیک، مشروبات الکلی و کلیه انواع پرتوهای یونساز سرطانزا هستند.
اتفاقاً دهها تحقیق رسمی و معتبر، سرطانزا بودن این عوامل را تایید کرده است، و اصلیترین معیار اینکه، آژانس بین المللی تحقیقات سرطان (IARC) که از دستگاههای زیرمجموعه سازمان بهداشت جهانی (WHO) است، این فاکتور ها را در Group 1 یا «سرطان زا برای انسان» قرار دادهاند.
تقریبا هیچکسی در دنیا نیست که هنوز بر سرطانزا بودن مصرف سیگار و قلیان شک داشته باشد و همه مردم این موضوع را تایید میکنند. در سیگار بیش از ۵۰ ماده خطرناک و سمی برای بدن انسان وجود دارد.
در قرن بیستم، بیش از ۱۰۰ میلیون انسان در دنیا بر اثر استعمال سیگار مردند و پیشبینی میشود در قرن بیست و یکم، استفاده از توتون و تنباکو عامل مرگ و میر بیش از یک میلیارد انسان باشد.
بیش از چهار پنجم سرطانها در کشور بریتانیا از نوع سرطان ریه است و بیشترین آمار مرگ و میر در جهان هم مربوط به سرطان ریه است.
توتون و تنباکو خطر ابتلا به انواع سرطانها مانند حلق و گلو، مری، تخمدان و رحم، مثانه، پانکراس، کلیه، کبد، معده، روده، بینی، سینوس و برخی از انواع سرطان خون را افزایش میدهد. همچنین شواهدی وجود دارد که سیگار کشیدن میتواند خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش دهد.
آیا شما مادهای و عاملی خطرناکتر از توتون و تنباکو برای سلامتی انسان سراغ دارید؟ پس، چرا راحت سیگار میکشیم و در پارکها و رستورانها به هنگام تفریح سراغ قلیان میرویم و هیچ باور سرطانزایی دربارهشان نداریم؟
ترس از باوری که اثبات نشده
وقتی پای صحبت پزشکان و متخصصان درباره ارتباط امواج رادیویی با سرطان بنشینید یا مقالات مختلف و نتایج آزمایشهای فراوان انجام شده روی موجودات زنده را دنبال کنید؛ به یک عبارت میرسید و آن این است: «از نظر علمی، هیچ ارتباط معنیداری بین تشعشع امواج رادیویی با سرطان، وجود ندارد».
به عبارت دیگر به طور قطع و یقین نمیتوان ثابت کرد اینکه امواج رادیویی موبایل سرطانزا باشند.
سازمان غذا و داروی امریکا (FDA) در سال ۲۰۱۸ دو آزمایش مهم روی موشهای معمولی و صحرایی انجام داد. این دو آزمایش به تنهایی نزدیک به ۲۵ میلیون دلار برای این سازمان هزینهزا بودند.
FDA در پایان این تحقیقات میگوید ارتباط بسیار ضعیفی میان سرطان انسان و آنتنهای موبایل وجود دارد.
دکتر جفری شارین، رئیس بخش سلامت FDAمیگوید استانداردهای وضع شده برای تلفنهای همراه و آنتنهای رادیویی قابل قبول هستند و سلامت مردم را تامین میکند. خود این پروفسور میگوید از گوشی موبایل استفاده کرده و اتفاقا آن را به گوش و سرش میچسباند.
بیش از دو دهه است که تحقیقات و آزمایشهای فراوانی درباره تاثیرات تشعشعات الکترومغناطیس روی DNA، سلولهای بدن و منشأهای سرطانی صورت گرفته است.
هیچیک از این مطالعات نتوانسته ثابت کند دکلهای مخابراتی و امواج رادیویی سرطانزا هستند.
در سال ۱۹۹۶، مطالعهای روی طول عمر تعداد ۲۵۰ هزار مشترک یک اپراتور سرویسهای مخابراتی در ایالات متحده انجام گرفت.
این مطالعه بیش از یک سال طول کشید و نشان داد نرخ مرگ افرادی که کمتر تحت تاثیر تشعشعهای رادیویی بودند؛ هیچ تفاوتی با نرخ مرگ دیگر مشترکین ندارد.
تحقیق دیگری در سال ۱۹۹۹ روی بیماران دارای تومور مغزی انجام شد و باز هم نتایج نشان داد هیچ ارتباطی میان این بیماران و دقایق استفاده از گوشی موبایل یا تاثیرگذاری امواج رادیویی وجود ندارد.
بنابراین، آیا از خودمان پرسیدهایم که چرا، چرا، چرا و چرا:
- از چیزی میترسیم که ثابت نشده سرطانزا است یا ثابت نشده که بتواند عامل بروز سرطان در انسانها باشد؟
- در کمال تعجب، هیچ ترس و واهمهای از سیگار، قلیان و دهها عامل سرطانزای دیگر در زندگی روزانهمان نداریم؟
- مادران کودکشان را در اتاقهایی که گوشی موبایل در آنجا باشد؛ نمیخوابانند ولی به راحتی اجازه میدهند در محیطهایی باشند که هوای آنها از دود سیگار و قلیان آلوده است؟
- ساکنین یک محله مانع از نصب آنتن BTS اپراتورها میشوند ولی دهها کافه، قهوهخانه و رستوران در آن محله فعالیت میکند که در آنها به مشتریان قلیان هم آورده میشود یا کارخانههایی با تولید زبالهها و مواد شیمیایی بسیار خطرناک و مضر فعالیت میکنند؟
استاندارد، استاندارد، استاندارد
تجهیزات مخابراتی و از جمله آنتنهای موبایل توسط چند برند مشهور و معتبرِ شناخته شده جهانی تولید میشوند.
این شرکتها زیر نظر مؤسسهها و سازمانهای بینالمللی هستند تا تمام استانداردها و ملاحظات فنی، ایمنی و سلامتی لازم برای تامین سلامتی انسانها را رعایت کنند.
هریک از آنتنهایی که ساخته میشود؛ دهها تست و ارزیابی را پشت سر گذاشته تا در بازار برای فروش عرضه شود.
خود کشورهای مصرفکننده این آنتنها نیز مجموعه دستورالعملها و مقرراتی برای نصب و استقرار آنتنهای موبایل دارند و سازمانهای نظارتی به طور شبانهروزی فعالیت و وضعیت آنتنها را اندازهگیری و رصد میکنند.
به همین دلیل، هرگز اپراتوری نمیتواند از خطوط قرمز و آستانههای تعریف شده برای شدت میدان الکتریکی و مغناطیسی، چگالی توان امواج الکترومغناطیس و معیارهای دیگر دخیل در آنتنهای BTS موبایل تخطی کند.
سازمان بهداشت جهانی WHO و مؤسسه هایی مانند ITU برای اطمینان از به خطر نیفتادن سلامتی انسانها در پی استفاده از آنتنهای موبایل؛ حاشیههای امنی تعریف کردند تا باز هم یقین حاصل شود هیچ خطری متوجه مشترکین نیست.
دانستن این موضوعات در کنار اعتماد به سخنان دولت و اپراتورها یا انجمنهای بینالمللی تخصصی و فنی تایید شده، میتواند آرامشی در ما ایجاد کند که مانع از لذت بردن از زندگی نشود.
استفاده از سیگار و قلیان نه! ، استفاده از موبایل در حد تعادل آری!
منطق حکم میکند از استفاده از عواملی که سرطانزا بودنشان توسط مراجع تایید شده جهانی تایید شده، دوری کنیم و از عامل یا عواملی که فقط در حد شایعه، تئوری و فرضیه است که به طور قطعی ثابت نشده است؛ ترس و واهمه نداشته باشیم.
در محیطهای اطراف ما و با سبک زندگیهای شهری امروزی، عوامل بسیار خطرناک و قوی وجود دارند که برای سلامتی بدنمان مضر هستند. ورزش نکردن و کم تحرکی یا خوردن زیاد فستفودها میتواند عوارضی مانند فشار خون، دیابت، حملات قلبی و عروقی برای شهروندان داشته باشد.
اجازه دهید یادی کنیم از دوستی که گیاهخوار شد تا سرطان نگیرد ولی نمیتوانست سیگار را کنار بگذارد و اعتقاد داشت اتفاقاً سیگار برای ریه و سیستم تنفسی انسان مفید است. آخر سر هم بر اثر همان چیزی که ازش میترسید؛ با دنیا وداع کرد.
حتما شما هم در اطرافتان از این دست دوستها زیاد دارید. دوستهایی که تناقضهای آشکاری در رفتار، کردار و حرفشان وجود دارد و روی یک باور و تفکر اشتباه اصرار و تعصب دارند.
البته، در این سو، یعنی در سمت دستگاههای الکترونیکی نزد خودمان مانند تلویزیون، کامپیوتر، لپتاپ، تبلت و موبایل، که ما را به فضاهای سایبر، فضای مجازی، شبکههای اجتماعی، اینترنت، بازیهای اینترنتی و موبایل وصل میکنند، نیز بایستی این هشدار را بدهیم که «استفاده بیش از حد از فناوری» بسیار خطرناک است.
این یک ضرورت است که حد تعادل را رعایت کنیم وگرنه از عوارض بیولوژیک ناشی از فرهنگ غلط استفاده از فناوری از قبیل نزدیکبینی چشمها، چاقیِ دیجیتالی، اختلال رفتاری اعتیاد به اینترنت و بازیهای اینترنتی و برنامههای کاربردی موبایل، عارضه نور آبی که ساعت بیولوژیک بدن را بهم میزند، اختلال روانی Nomophobia، اختلال رفتاری Phubbing و … در امان نخواهیم بود.