قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت چه بود؟

امیدواریم از خواندن این مطلب، ((قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت چه بود؟)) لذت ببرید و برایتان مفید باشد،از همراهی شماسپاسگذاریم.

سی و دو سال از زمان پذیرش قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت سازمان ملل توسط جمهوری اسلامی ایران ـ که ناظر بر پایان نبرد هشت ساله ایران و عراق بود ـ گذشت؛ قطعنامه‌ای مهم و سرنوشت ساز که تحت تأثیر رخداد‌های متفاوت در دوران دفاع مقدس صادر شد و زمینه را برای پایان یک جنگ بی امان میان ایران و دنیای غرب فراهم کرد.

مشروح قطعنامه ۵۹۸

قطعنامه ۵۹۸ دارای یک مقدمه و ده ‌بند است که در جلسه ۲۵۷۰ شورای امنیت با اتفاق آرا به تصویب رسید. بند‌های قطعنامه بر اساس مواد ۳۹ و ۴۰ منشور سازمان ملل متحد به شرح زیر است؛

۱ ـ مطالبه می‌کند که به عنوان اولین قدم به سوی یک حل و فصل از طریق مذاکره، ایران و عراق به یک آتش‌بس فوری اقدام و تمام عملیات نظامی را در زمین، دریا و هوا متوقف کنند و همچنین تمام نیرو‌ها را بی‌درنگ تا سرحدات شناخته شده بین‌المللی باز گردانند.

۲-از دبیر کل درخواست می‌شود گروهی از ناظران سازمان ملل متحد را برای تأیید، تحکیم، نظارت بر آتش‌بس، و عقب‌نشینی به مرز‌ها اعزام کند. به علاوه از دبیر کل درخواست می‌شود که ترتیبات ضروری را برای مشاوره با طرفین انجام دهد و گزارش آن را به شورای امنیت تسلیم کند.

۳-شورا اصرار دارد که پس از توقف مخاصمات فعال بی درنگ اسرای جنگی را براساس کنوانسیون سوم ژنو در ۱۲ اوت ۱۹۴۹، آزاد کند و عودت داده شوند.

۴-از ایران و عراق دعوت می‌شود با دبیر کل در خصوص به اجرا درآوردن این قطعنامه و در کوشش‌های میانجیگرانه برای کسب یک حل و فصل جامع، عادلانه، شرافتمندانه، و مورد قبول طرفین در مورد تمام موضوعات مهم، بر اساس اصول مندرج در منشور ملل متحد همکاری کنند.

۵ ـ از تمامی دولت‌های دیگر دعوت می‌شود که حداکثر خویشتن‌داری را به عمل آورند و از هر اقدامی که ممکن است به تصاعد و گسترش بیشتر مخاصمه منجر شود، دوری جویند و بدین گونه به اجرا درآوردن قطعنامه حاضر را تسهیل کنند.

۶-از دبیر کل درخواست می‌شود که ضمن مشورت با ایران و عراق، مسأله تفویض کار تحقیق در باب مسئولیت مخاصمه به هیأتی بی‌طرف را بررسی کند و در حداقل مدت ممکن به شورا گزارش دهد.

۷ ـ عظمت خسارات وارده در خلال مخاصمه و نیاز به کوشش در جهت نوسازی، با امداد‌های بین‌المللی در خور، زمانی که مخاصمه خاتمه پذیرد، تصدیق و در همین خصوص از دبیر کل درخواست می‌شود، هیأتی از کارشناسان را برای پژوهش در باب مسأله نوسازی تعیین کند و به شورای امنیت گزارش دهد.

۸- به علاوه از دبیر کل درخواست می‌شود با مشورت با ایران و عراق و سایر کشور‌های منطقه، طرق افزایش امنیت و ثبات منطقه را مورد مداقه قرار دهد.

۹ -از دبیر کل درخواست می‌شود که شورای امنیت را در مورد به اجرا درآوردن این قطعنامه، به طور مداوم مطلع کند.

۱۰- شورای امنیت تصمیم دارد برای در نظر گرفتن اقدامات بیشتر و تضمین اجرای این قطعنامه، در صورت ضرورت جلساتی تشکیل دهد.

پذیرش قطعنامه از سوی امام خمینی (ره)

امام خمینی (ره) سرانجام در ۲۵ تیرماه در جلسه‌ای با آیت‌الله هاشمی رفسنجانی با پذیرش قطعنامه ۵۹۸ موافقت کردند و فرمودند “با حضور جمعی مدیران و مقامات کشور پیرامون این موضوع تصمیم‌گیری شود.”

یکشنبه ۲۶ تیرماه ۱۳۶۷ نیز جلسه‌ای در دفتر آیت‌الله خامنه‌ای برگزار می‌شود و در آن تصمیم امام (ره) مبنی بر پذیرش قطعنامه به مسئولان کشور ابلاغ می‌شود. سپس در روز ۲۷ تیرماه ۱۳۶۷ پذیرش قطعنامه ۵۹۸ از سوی ایران به طور عمومی منتشر شده و امام خمینی (ره) در پیامی به مناسبت سالگرد کشتار حجاج ایرانی در مکه، ضمن تأیید پذیرش قطعنامه و برای اولین و آخرین بار از تعبیر “نوشیدن جام زهر” برای پذیرش قطعنامه ۵۹۸ استفاده می‌کنند.

ادامه جنگ پس از قطعنامه ۵۹۸

پس از قبول قطعنامه از سوی ایران، صدام دست از جنگ بر نمی‌دارد، آن هم در شرایطی که عراق یک سال زودتر از ایران قطعنامه را پذیرفته بود. به همین دلیل پس از پذیرش قطعنامه از سوی ایران، نیروهای عراقی به چندین نقطه از ایران هجوم می‌آوردند تا بتوانند در لحاظ آخر مناطقی از ایران را تصرف کنند و دست بالا را در مذاکرات داشته باشند اما تلاش‌های صدام با مقاومت نیروهای ایران بی ثمر می‌ماند تا مجبور شود بار دیگر پایبندی خود به قطعنامه ۵۹۸ اعلام کند. به همین دلایل ایران در مذاکرات دست برتر را نسبت به عراق داشت.

امام خمینی (ره): با خدا معامله کرده‌ام

امام راحل در ادامه فرمودند: «شما می‌دانید که من با شما پیمان بسته بودم که تا آخرین قطره خون و آخرین نفس بجنگم؛ اما تصمیم امروز، فقط برای تشخیص مصلحت بود و تنها به امید رحمت و رضای او، از هر آنچه گفتم، گذشته و اگر آبرویی داشتم، با خدا معامله کرده‌ام…»

منبع:تابناک،مشرق نیوز،ایمنا