آشنایی با مادر پیامبر اکرم (ص) ،حضرت آمنه

حضرت آمنه دختر وهب بن عبدمناف است و مادربزرگوارش «بره » دختر عبدالعزی به شمار می آمد. این دو بزرگوار در نسب شریف به کلاب بن مره بن کعب بن لوی می رسند و در واقع پدر و مادر آمنه دخترعمو وپسرعمو بوده، از خصلتهای مشابه بهره می بردند.

خاندان «بنوزهره » همواره در افتخارهای بزرگ قریش و حوادث پر شکوه مکه شریک بوده و برگهای زرینی از تاریخ مکه به نام افتخارآفرین آنها مزین شده است.

عبدمناف، نیای سوم پیامبر اسلام، مغیره نام داشت و «قمر البطحاء» خوانده می شد. او در قلب مردم موقعیتی ویژه داشت. تاریخ نگاران در باره اش چنین می نویسند: «شعار او پرهیزگاری، دعوت به تقوا، خوش رفتاری با مردم و صله رحم بود. سقایت و میهمانداری حجاج بیت الله الحرام با فرزندان عبدمناف بود، و این منصب با شکوه تا زمان پیامبر به قوت خود باقی بود.» آمنه دختر «قمرالبطحاء» (ماه مکه) نه تنها زیبایی چهره بلکه ویژگیهایی چون پرهیزکاری،مردم داری و … را نیز از پدر به ارث برده بود.«بره »، مادر آمنه، نیز از خاندان شریف و بزرگوار «بنی کلاب » بوده. در نسب با وهب بن عبدمناف اشتراک دارد.

حضرت آمنه ۵۴ یا ۵۳ سال قبل از هجرت با عبدالله بن عبدالمطلب ازدواج کرد. مراسم عروسی آن دو، سه شبانه‌روز ادامه یافت و در این مدت عبدالله به رسم قبیله‌ای در خانه عروس اقامت گزید.

ویژگی های حضرت آمنه(س)

آنچه بیش از هر چیز آدمی را جاودانه می سازد، صفات نیک و اخلاق شایسته اوست. ویژگیهای اخلاقی افراد نشان دهنده عظمت شخصیت آنان است.

برجسته ترین این صفات از زبان عبدالمطلب، پیر بطحاء بیان می شود.

عبدالمطلب، قبل از خواستگاری آمنه، نزد عبدالله، جوان برومند و زیبای بنی هاشم، آمد و چنین گفت:

«پسرم آمنه دختری است از خویشان تو و در مکه مانند او دختری نیست.» و سپس فرمود:

«فوالله ما فی بنات اهل مکه مثلها لانها محتشمه فی نفسها طاهره مطهره عاقله دینه; سوگند به عزت و جلال خداوند، که در مکه دختری مثل او (آمنه) نیست.

زیرا او با حیا و ادب است و نفسی پاکیزه دارد و عاقل و فهیم و دین باوراست.» بینش عمیق و عفت و پاکی این بانو چنان بود که تاریخ چنین می نویسد:

«او (آمنه) در آن روز، از نظر نسب و ازدواج، با فضیلت ترین دختران قریش بود.» 

از صفات برجسته دیگر این بانو ساده زیستی و دوری از جلوه های مادی است.

به گونه ای که پیامبر اکرم(ص) می فرماید:

«انما انا ابن امراءه من قریش تاکل القدید» همانا من فرزند زنی ازقریشم که گوشت خشکیده می خورد.

امام صادق(ع) نیز می فرماید:

جبرئیل بر پیامبر نازل شد و گفت:

«یا محمد ان الله جل جلاله یقرئک السلام و یقول انی قد حرمت النار علی صلب انزلک و بطن حملک و حجر کفلک …» ای محمد(ص)، خداوند تعالی بر تو سلام فرستاد و گفت: من آتش را بر صلب و پشتی که تو را فرود آورد و بطنی که حامل تو بود و دامنی که تو را تربیت کرد، حرام کردم.

مرحوم مجلسی(ره) می نویسد: این خبر دلالت بر ایمان عبدالله و آمنه و ابوطالب دارد; زیرا خداوند آتش را بر جمیع مشرکان و کفار واجب کرده است و اگر اینان مؤمن نبودند، آتش بر آنان حرام نمی شد.

شگفتیها و کرامتهای زمان حمل حضرت آمنه

امور خارق العاده و عجایب فراوانی در دوران حمل و بعد از آن از آمنه خاتون تحقق یافته که به پاره ای از آنها اشاره می شود:

از آن بانوی عظیم الشأن حکایت شده که فرمود: هنگامی که به رسول خدا(ص) حامله بودم، متوجه حمل و سختی آن که زنان بدان دچار می شوند، نشدم. در خواب دیدم گویا کسی به سراغم آمد و گفت: به بهترین انسان حامله شده ای. وقتی زمان ولادت فرا رسیده، حمل بر من خفیف و آسان گشت تا آنکه وضع حمل نمودم. رسول خدا(ص) با دستها و زانوهایش به زمین آمد و در همان حال شنیدم کسی می گفت: بهترین انسان را به دنیا آوردی، او را از شر هر ستمگر و حسود در پناه خداوند واحد و صمد قرار ده.

وقتی رسول خدا(ص) با آن حالت خاص به زمین آمد، سرش را به سوی بالا برد و از من نوری ساطع شد که میان زمین و آسمان را روشن کرد …

در گزارش دیگری به نقل از قطب الدین راوندی درباره نحوه به دنیا آمدن رسول خدا(ص) آمده که حضرت آمنه می فرماید: به خدا سوگند، فرزندم آن گونه که نوزادان دیگر فرود می آیند، فرود نیامد، بلکه با دستهایش به زمین آمد. سپس سرش را به سوی آسمان بالا برد و به آن نگریست و از او نوری ساطع گردید که من در پرتوش قصرهای «بُصْری» را دیدم و شنیدم سروشی گفت: بهترین فرد این امت را به دنیا آوردی. وقتی او را متولد نمودی، بگو:

اُعیذه بالواحد

من شر کل حاسد

او را در پناه خداوند واحد

از شر هر حسود قرار می دهم

و کل خلق مارد

یأخذ بالمراصد

و از شر تمامی انسانهای سرکش

که در کمین گاهها هستند

فی طرق الموارد

من قائم او قاعد

در راههایی که محل ورود آنهاست

چه ایستاده باشند و چه نشسته

سپس گفت: و نامش را محمد بگذار.

تولد حضرت محمد(ص)

بنابر نظر مشهور شیعه، آمنه در ۱۷ ربیع‌الاول عام الفیل، پیامبر(ص) را به دنیا آورد؛ ولی مشهور عالمان اهل سنت زمان وقوع این رویداد را ۱۲ ربیع‌الاول دانسته‌اند. به گزارش ابن هشام (درگذشته ۲۱۳یا ۲۱۸ق) در السیره النبویه، چون حضرت محمد(ص) یتیم بود، کسی سرپرستی‌اش را نمی‌پذیرفت؛ حلیمه سعدیه نیز به همین دلیل ابتدا دایگی او را نپذیرفت، اما هنگامی که دید سرپرستی کودک دیگری نصیبش نمی‌شود، سرپرستی او را قبول کرد. حلیمه پس از دو سال حضرت محمد(ص) را نزد آمنه آورد، اما از آنجا که او را مایه برکت دیده بود، از آمنه خواست که مدتی دیگر محمد(ص) را پیش خود نگه دارد.از این رو، پنج سال و دو روز بعد از تولد حضرت محمد(ص)، در سال ششم پس از عام الفیل، او را به مادرش برگرداند.