پاسخ به چند شبهه درباره ازدواج حضرت محمد(ص)با حضرت خدیجه(س)
اولین زنی که به اسلام مشرف شد، اولین و عزیزترین همسر پیغمبر خدا صلی‌الله علیه و آله، مادر حضرت زهرا سلام‌الله علیها، یکی از چهار بانویی که به عنوان برجسته‌ترین و بهترین زنان عالم معرفی شدند و… تنها بخشی از کمالات شخصیتی حضرت خدیجه کبری سلام‌الله علیها است.
امروز چون سالروز ازدواج حضرت محمد(ص) با حضرت خدیجه(س) است بر آن شدیم تا چند شبهه درباره این ازدواج را با هم بررسی کنیم.گفتگو با دکتر محمدحسین رجبی دوانی، کارشناس تاریخ اسلام که در سایت مشرق نیوز آمده است را باهم میخوانیم:
رفع شبهه درباره سن حضرت خدیجه(س)
یکی از پرسش‌هایی که درباره حضرت خدیجه سلام‌الله علیها مطرح می‌شود، مربوط به سن ایشان در زمان ازدواج با پیغمبر اکرم صلی‌الله علیه و آله است. آیا درست است که ایشان حدود ۱۵ سال از نبی مکرم اسلام بزرگ‌تر بودند؟
خیر. سن حضرت خدیجه سلام‌الله علیها برخلاف نقلی که گفته شده، درست نیست؛ یعنی ایشان در زمان ازدواج با نبی مکرم اسلام ۴۰ ساله نبودند، بلکه روایت‌های معتبرتری نشان می‌دهد که ایشان تقریباً هم‌سن رسول خدا صلی‌الله علیه و اله بودند و در زمان ازدواج مانند آن حضرت، حدود ۲۵ سال داشتند.
باید دقت شود که بعضی از علمای بزرگ مانند علامه جعفر عاملی این نقل را پذیرفته‌اند و اعتقاد دارند که سن حضرت خدیجه سلام‌الله علیها هنگامی که با رسول خدا صلی‌الله علیه و آله پیوند ازدواج بستند، بیشتر از ۲۵ یا ۲۶ سال نبود و حتی قبل از آن هم هیچ ازدواج دیگری نداشته‌اند.
صحت و سقم ازدواج بانوی بزرگ اسلام قبل از پیوند با نبی مکرم اسلام
در برخی مطالب عنوان شده که آن بانوی بزرگوار، پیش از آنکه با پیغمبر اسلام صلی‌الله علیه و آله ازدواج کنند، بافرد دیگری ازدواج کرده بودند. آیا چنین مطلبی صحت دارد؟
طبق بعضی از روایت‌ها، حضرت خدیجه سلام‌الله علیها پیش از این که با حضرت محمد صلی‌الله علیه و آله ازدواج کنند، دو بار ازدواج کرده بودند و حتی از همسران قبلی خود دارای فرزندانی هم بودند. اما باید دقت شود که در مورد زندگی آن بانوی بزرگوار روایت‌های دیگری هم وجود دارد که تأکید می‌کند ایشان قبل از آن ازدواج مبارک با رسول خدا صلی‌الله علیه و آله با مرد دیگری زندگی نکرده بودند.
در این میان، کدام نقل را باید قبول کنیم؟
نقلی که علمای بزرگ مانند علامه جعفر عاملی عنوان کرده و پذیرفته‌اند، صحیح‌تر از سایر نقل‌ها است. چون کسی که مادر حضرت فاطمه زهرا سلام‌الله علیها است، یعنی مادر امامت و همسر ولایت است و به عنوان یکی از چهار زن بزرگ تاریخ شناخته می‌شود، بعید است قبل از ازدواج خود با نبی مکرم اسلام ازدواج دیگری داشته باشد. آن هم اینکه همسر دو مردی بوده باشد که مطابق با شرایط حاکم بر جامعه، مشرک بودند.
این نوع نقل‌ها با اعتقادات شیعی هماهنگی ندارد. چنانکه در زیارت وارث نیز از زبان امام معصوم خطاب به حضرت سیدالشهدا علیه السلام عرضه می‌داریم که: «أشهد ان کنت نورا فی الاصلاب شامخه و الأرحام المطهره لم تنجسک الجاهلیه بانجاسها» درنتیجه حضرت خدیجه سلام‌الله علیها نمی‌توانسته‌اند قبل از آنکه با نبی مکرم اسلام ازدواج کنند، همسر مردی مشرک شده و از او صاحب فرزند شده باشند.
واسطه‌گری جناب ابوطالب در ازدواج حضرت خدیجه(س) با نبی مکرم اسلام
آیا حضرت خدیجه سلام‌الله علیها به پیامبر اکرم صلی‌الله علیه و آله پیشنهاد ازدواج دادند یا نبی مکرم اسلام از ایشان خواستگاری کردند؟
حضرت خدیجه سلام‌الله علیها دارای شخصیتی بسیار ارزشمند و نمونه بودند که افراد بسیاری می‌خواستند با ایشان ازدواج کنند اما حضرت خدیجه سلام‌الله علیها به آن‌ها جواب منفی می‌دادند. در همان زمان رسول خدا صلی‌الله علیه و آله از جوانان برجسته مکه بودند که به امانت‌داری و فهم و درک بالا و فضایل فراوان شهرت داشتند.
همین فضایل موجب شد تا حضرت خدیجه سلام‌الله علیها به ایشان علاقه‌مند شوند و بعد از آنکه ایشان با پیامبر صلی‌الله علیه و آله قرارداد تجاری بستند، غلامانشان را همراه پیامبر صلی‌الله علیه و آله فرستادند تا حضرت را در آن سفر تجاری تحت نظر داشته باشند و اعمال و حرکات آن بزرگوار را به او گزارش کنند. وقتی غلامان از ویژگی‌های پیامبر صلی‌الله علیه و آله تعریف کردند، حضرت خدیجه سلام‌الله علیها بسیار شیفته ایشان شدند و به پیامبر صلی‌الله علیه و آله پیشنهاد دادند که اگر مایل باشند با او ازدواج کنند. پیامبر اکرم صلی‌الله علیه و آله هم پس از مشورت با عموی بزرگوارشان جناب ابوطالب به این پیشنهاد پاسخ مثبت دادند.
همین واسطه‌گری جناب ابوطالب منجر به این ازدواج پر خیر و برکت شد. ظاهراً عاقد ازدواج هم جناب ابوطالب بوده‌اند. درست است؟
بله. خطبه عقد ازدواج پیغمبر اسلام صلی‌الله علیه و آله و حضرت خدیجه سلام‌الله علیها را حضرت ابوطالب خوانده است، با وجود اینکه بقیه بزرگان قبیله قریش و مضر حضور داشتند. نکته جالب‌تر هم این است که در ابتدای خطبه عقد، خداوند متعال را با اوصافی که یکتاپرستان خطاب می‌کنند یاد کرده و خودش را هم به حضرت ابراهیم و حضرت اسماعیل علیهما السلام منسوب کرده است.
این ماجرا هم مورد تائید علمای شیعه و اهل سنت است که حضرت ابوطالب در روز ازدواج پیغمبر اسلام صلی‌الله علیه و آله و حضرت خدیجه سلام‌الله علیها این خطبه را خوانده است که: «سپاس خدای را که ما را از نسل ابراهیم و ذریه اسماعیل قرار داد و برای ما خانه‌ای نهاد که مردمان گرد او طواف کنند و همچنین حرم امنی که از اطراف جهان نعمت‌ها به سوی آن می‌آورند. و ما را در دیار خود بر مردم فرمانروا قرار داد.»
و بعد از آن گفت: «این برادرزاده من محمد بن عبدالله بن عبدالمطلب با هیچ یک از مردان قریش سنجیده نشود جز آنکه برتری یابد و با هیچ‌کس از آنان قیاس نگردد، جز آنکه بزرگ‌تر آید اگرچه از مال دستش تهی است (اما این نقص نیست) زیرا که مال نصیبی ناپایدار و سایه‌ای زودگذر است. و اکنون او را به همسری با خدیجه رغبتی است و خدیجه را به ازدواج با او، شوقی. آنچه از مهریه و صداق باشد بر عهده من خواهد بود، چه نقدینه و چه بر ذمه، و او دارای موقعیت حساسی است شخصیت و مرتبه‌ای والا و رفیع دارد.»
